W najbliższą niedzielę zapraszamy do Wrzaw, na święto rozpoczynające zbiory fasoli „Piękny Jaś” – produktu certyfikowanego unijnym emblematem Chroniona Nazwa Pochodzenia.
„W widłach Wisły i Sanu” – to wydarzenie organizowane od 1993 roku. – Jest to jedna z najstarszych stażem imprez organizowanych w naszym regionie. W tym roku świętowalibyśmy 30-lecie, gdyby nie cztery przerwy związane z powodzią i covidem – informuje Leszek Surdy, wójt gminy Gorzyce.
Wydarzenie to jest świętem, które rozpoczyna zbiory fasoli. – Sierpień, to taki czas, w którym zaczynamy rwać fasolę, potrwa to aż do pierwszych przymrozków. Zebrane w połowie sierpnia ziarna są bardzo miękkie i wyjątkowo smaczne, ale nie nadają się jeszcze do przechowywania, dopiero te zebrane u progu zbliżającej zimy pozwalają na robienie zapasów – podkreśla Wacław Pyrkosz, prezes Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś”.
W najbliższą niedzielę będzie można zasmakować potraw z fasoli wrzawskiej „Piękny Jaś”. Swoje stanowisko degustacyjne przygotowuje główny organizator, czyli Stowarzyszenie Fasoli Tycznej „Piękny Jaś” we Wrzawach. – Będziemy serwować naszą tradycyjną zupę, nigdzie ona tak nie smakuje, jak u nas, dlatego zachęcamy wszystkich do spędzenia popołudnia i wieczoru we Wrzawach, dodatkową atrakcją, jaką chcemy zaprezentować – to wystawa sprzętu, który używany jest w pracach polowych, pokażemy też, a i myślę zaskoczymy wiele osób sprzętem do „ksycia”, czyli łuskania fasoli – zachęca Marek Bartoszek, organizator i zastępca prezesa wrzawskiego stowarzyszenia.
Na miłośników dobrego, lokalnego jadła czekają również specjały przygotowane przez koła gospodyń wiejskich, czy stowarzyszenia. Organizacje te wezmą udział w Zmaganiach Kulinarnych o Złotą Fasolę Wrzawską „Piękny Jaś”. Konkurs ten jest finansowany ze środków Stowarzyszenia „Lasowiacka Grupa Działania”.
Podczas imprezy odbędzie się kiermasz rękodzieła i produktów lokalnych, oprócz opatrzonej emblematem unijnym fasoli, będzie można również nabyć produkty z wiśni nadwiślańskiej, która także jest produktem posiadającym certyfikat.
Zgodnie z tradycją wydarzenie rozpocznie Bieg o Puchar Prezesa Stowarzyszenia Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś”. Na scenie wystąpią zespoły działające przy Domu Kultury we Wrzawach oraz zespół tańca „Dębianie” pod kierownictwem Dariusza Bukowskiego. Imprezę zwieńczy festyn z zespołem FAX.
DODATKOWE INFORMACJE.
Stowarzyszenie Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś” o unijny znak wystąpiło w 2007 roku. W tym samym roku organizacja otrzymała decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wpisaniu fasoli wrzawskiej do unijnego systemu, a w 2011 decyzją Komisji Europejskiej fasola wrzawska została wpisana na listę unijną, jako Chroniona Nazwa Pochodzenia.
Obecnie stowarzyszenie zrzesza 9 członków produkujących certyfikowaną fasolę oraz 20, którzy produkują „jaśka” bez unijnego emblematu. Szacuje się, że w gminie Gorzyce około 200 rolników trudni się uprawą fasoli tycznej „Piękny Jaś”.
Fasola wrzawska to już produkt rozpoznawalny – sięgają po nią w swoich programach kulinarnych gwiazdy telewizyjne, interesują krytycy kulinarni, jak np. Grzegorz Łapanowski, a także amatorzy dobrego smaku w programie „Ugotowani”. Fasola jest też bohaterką licznych programów śniadaniowych – była już w „Pytaniu na śniadanie”, czy „Dzień dobry TVN”.
Lokalna gwiazda ma się dobrze, jej walory smakowe dostrzegane są podczas organizowanych konkursów, gali czy targów.
Wrzawskie stowarzyszenie smakoszom poleca także przetwory: fasolę w zalewie z solą i w pomidorach, różnorodne pasty. Oryginalnym specjałem, który póki co produkowany jest tylko dla własnych potrzeb jest trunek na bazie fasoli zwany tutaj „Mocnym Jaśkiem” lub okowitą.
W 2015 r. ustanowiony został rekord Polski na przygotowanie zupy z fasoli. Ponad 365 l wyborną „fasolkę” przyrządzało grono szefów kuchni z regionalnych restauracji wraz z paniami z koła gospodyń wiejskich w Gorzycach.
Warto podkreślić, że fasola jest znakomitym uzupełnieniem diety, szczególnie tych osób, które nie mogą spożywać glutenu. Fasola jest źródłem łatwo przyswajalnego białka i wielu minerałów.
Fasola szczególnie polecana jest w profilaktyce osteoporozy. Znajdują się w niej węglowodany i tłuszcze. Dlatego też jest ona trochę kaloryczna (100 g – 290 kcal). Jednak tłuszcze to w większości nienasycone kwasy tłuszczowe, które zabijają zły cholesterol, a podnoszą poziom dobrego. Fasola zapobiega miażdżycy, nadciśnieniu i zakrzepom.
Znajdująca się w fasoli lecytyna wpływa korzystnie na tkankę nerwową i mózg, poprawia koncentrację oraz zwiększa pamięć. Nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w fasoli pomagają rozpuszczać witaminę A, witaminę D, witaminę E, witaminę K. W fasoli ukryte są witaminy z grupy B oraz witamina E. Poza tym fasola jest bogata w fosfor, potas, magnez, wapń i żelazo. W fasoli znajdują się lignany, które zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych.
Fasola uprawiana jest na terenie gmin Gorzyce, Zaleszany i Radomyśl nad Sanem – w obrębie wideł Wisły i Sanu.
ŹRÓDŁO – UG GORZYCE
